• 04.02.2025

Ecrimisil ve İntifadan Men Şartı

Başlık	Alt Başlıklar
1. Ecrimisil Nedir?	Ecrimisil’in Tanımı ve Hukuki Dayanağı
2. Hukuki Temelleri	Türk Medeni Kanunu ve İlgili Mevzuat
3. Ecrimisilin Unsurları	– Mal Sahibinin Mülkiyet Hakkı- Haksız İşgal- Zarar ve Menfaat Kaybı
4. Ecrimisil Talep Hakkı	Ecrimisil Talep Edebilecek Kişiler ve Şartlar
5. Hangi Durumlarda Ecrimisil İstenir?	– İzin Dışı Kullanım- Kamulaştırmasız El Atma- Kiracının Haksız İşgali
6. Ecrimisil Hesaplama	Hesaplama Kriterleri ve Uzman Raporlarının Önemi
7. Ecrimisil Davaları	– Dava Süreci- Mahkemeye Başvuru Şartları- Yargıtay Kararları
8. Ecrimisilin Hukuki Sonuçları	İşgal Eden Kişiye Yaptırımlar ve Tazminatlar
9. Paydaşlar Arası İntifadan Men Koşulu	İntifadan Men Koşunun Gerçekleşmesinin Gerekmediği Durumlar

   

1. Ecrimisil Nedir?

Ecrimisil, bir taşınmaz malın, mal sahibinin izni olmaksızın haksız olarak kullanılması sonucu talep edilen bir tür tazminattır. Türk Hukuku’nda ecrimisil, haksız işgal tazminatı olarak da anılır. Haksız işgalden doğan zararların tazmini ve mülkiyet hakkının korunması amacıyla düzenlenmiştir.

2. Hukuki Temelleri

Ecrimisil talepleri, öncelikle Türk Medeni Kanunu’nun (TMK) mülkiyet hakkını düzenleyen hükümlerine dayanır. Ayrıca, Borçlar Kanunu’nun haksız fiil ve haksız zenginleşmeye ilişkin hükümleri de ecrimisilin hukuki çerçevesini oluşturur. İlgili diğer mevzuat hükümleri arasında, 4721 sayılı Kanun ve 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu önemli yer tutar.

3. Ecrimisilin Unsurları

Ecrimisil talep edilebilmesi için aşağıdaki üç unsurun bir arada bulunması gerekir:

• Mal Sahibinin Mülkiyet Hakkı: Taşınmazın mülkiyetine sahip olunmalıdır.
• Haksız İşgal: Taşınmaz mal sahibi tarafından izinsiz kullanılmış olmalıdır.
• Zarar ve Menfaat Kaybı: Haksız işgal nedeniyle mal sahibinin gelir kaybına uğraması ya da zarar görmesi gerekir.

4. Ecrimisil Talep Hakkı

Ecrimisil talep hakkı yalnızca taşınmazın mal sahibi tarafından kullanılabilir. Mal sahibi, bu hakkı dava yoluyla ya da uzlaşı yoluyla işgal eden kişiden talep edebilir. Taşınmaz üzerinde sınırlı ayni hak sahibi olan kişiler de belirli durumlarda ecrimisil talep edebilir.

5. Hangi Durumlarda Ecrimisil İstenir?

Ecrimisil, haksız işgalin çeşitli durumlarında talep edilebilir. Bu durumlar şunlardır:

• İzin Dışı Kullanım: Taşınmazın mal sahibinin açık izni olmadan kullanılması.
• Kamulaştırmasız El Atma: Devlet ya da kamu kurumlarının taşınmaza el koyması.
• Kiracının Haksız İşgali: Kira sözleşmesinin sona ermesine rağmen taşınmazın boşaltılmaması.

6. Ecrimisil Hesaplama

Ecrimisil hesaplamasında, taşınmazın bulunduğu bölgenin emsal kira bedelleri, taşınmazın kullanım amacı ve süresi dikkate alınır. Uzman bilirkişiler tarafından hazırlanan raporlar, hesaplama sürecinde büyük önem taşır.

7. Ecrimisil Davaları

Ecrimisil talepleri genellikle dava yoluyla çözülür. Süreç şu şekilde işler:

1. Dava Açma Şartları: Mal sahibinin taşınmaz üzerindeki hakkını ispatlaması gerekir.
2. Mahkemeye Başvuru: Taşınmazın bulunduğu yer asliye hukuk mahkemesi yetkilidir.
3. Yargıtay Kararları: Kararların Yargıtay’da incelenmesi, ecrimisilin uygulama birliğini sağlamaktadır.

8. Ecrimisilin Hukuki Sonuçları

Haksız işgal eden kişi, sadece ecrimisil bedelini ödemekle kalmaz; bazen taşınmazın tahliyesi veya zararın giderilmesi için ek yaptırımlarla da karşılaşabilir.   Sıkça Sorulan Sorular   Ecrimisil Davasında Paydaşlar Arasında İntifadan Men Koşulunun Gerçekleşmesi Ecrimisil davası, hukukumuzda maliklerin veya paydaşların, taşınmazın izinsiz ve haksız kullanımından dolayı uğradıkları zararların tazmini için başvurdukları önemli bir dava türüdür. Ancak, özellikle paydaşlar arasında açılan ecrimisil davalarında, intifadan men koşulunun gerçekleşip gerçekleşmediği tartışma konusu olmaktadır. Bu makalede, intifadan men koşulunun hangi durumlarda gerçekleşmesine gerek olmadığı, Yargıtay’ın emsal nitelikteki kararları ışığında ele alınacaktır. Ecrimisil ve İntifadan Men Koşulu Ecrimisil, taşınmazın izinsiz ve haksız kullanımı sonucu doğan bir tazminattır. Ancak, ecrimisil talebinde bulunabilmek için intifadan men koşulu genellikle bir ön şart olarak değerlendirilir. Bu koşul, taşınmazın izinsiz kullanıldığını iddia eden tarafın, kullanımına rıza göstermediğini açıkça ortaya koyması anlamına gelir. İntifadan men, taşınmazın zilyetliğini elinde bulunduran paydaşın veya kişinin, kullanımına son vermesi talebiyle yazılı veya sözlü bir ihtarla yapılabileceği gibi, dava açmak suretiyle de gerçekleştirilebilir. Paydaşlar Arasında İntifadan Men Koşulu Paydaşlar arasında açılan ecrimisil davalarında, intifadan men koşulunun gerçekleşmesi genelde aranır. Zira bir paydaşın, taşınmazın diğer bir paydaş tarafından kullanılmasına rıza gösterdiği varsayılır. Ancak, Yargıtay’ın yerleşik içtihatları doğrultusunda, bazı durumlarda bu koşulun gerçekleşmesine gerek olmadığı kabul edilmektedir.   İntifadan Men Koşulunun Gerekmediği Durumlar

1. Paydaşların Birbirine Karşı Haksız Fiili Kullanımı:
   • Taşınmazın diğer paydaşın kullanımını tamamen engelleyecek şekilde, tek başına ve izinsiz olarak işgal edilmesi durumunda, intifadan men koşulunun gerçekleşmesine gerek yoktur.
   • Yargıtay 3. Hukuk Dairesi’nin 2019/2396 E., 2020/3074 K. sayılı kararında, paydaşın diğer paydaşın taşınmazdan tamamen faydalanmasını engellediği durumlarda intifadan menin aranmayacağı belirtilmiştir.
2. Fiili Kullanımın Diğer Paydaş Tarafından Bilinmesi:
   • Taşınmazın diğer paydaş tarafından uzun süredir bilinen bir şekilde kullanılması durumunda, intifadan menin gerçekleşmesi aranmaz. Zira bu durumda, izinsiz kullanım fiili zaten tarafların bilgisi dahilindedir.
   • Yargıtay 1. Hukuk Dairesi’nin 2016/5378 E., 2018/4527 K. sayılı kararında, fiili kullanımın açıkça bilindiği hallerde intifadan menin aranmadığı vurgulanmıştır.
3. Gelir Getirici Faaliyet:
   • Taşınmazın diğer paydaş tarafından gelir getirici bir şekilde (örneğin kiraya verilerek) kullanılması durumunda da intifadan men şartı aranmaz. Bu durumda, paydaşlar arasındaki rıza varsayımı ortadan kalkar.
   • Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 2017/323 E., 2019/746 K. sayılı kararında, taşınmazdan ekonomik çıkar sağlanması halinde intifadan menin gerekli olmadığı ifade edilmiştir.
4. Paydaşın Payını Kullanamaması:
   • Paydaşın kendi payına düşen kullanım hakkını dahi fiilen kullanamaması durumunda, intifadan men koşulu aranmadan ecrimisil talep edilebilir.
   • Yargıtay 14. Hukuk Dairesi’nin 2021/843 E., 2022/456 K. sayılı kararında, diğer paydaşın fiili müdahalesiyle kullanımı engellenen bir paydaşın intifadan men gerçekleştirmesine gerek olmadığı karara bağlanmıştır.

  Sonuç ve Değerlendirme Ecrimisil davalarında intifadan men koşulu genel bir şart olmakla birlikte, paydaşlar arasındaki ilişkiler ve taşınmazın kullanım şekli dikkate alınarak bu koşulun gerçekleşmesine gerek olmadığı bazı durumlar bulunmaktadır. Yargıtay’ın kararları doğrultusunda:

• Taşınmazın fiilen işgal edilmesi,
• Fiili kullanımın açıkça biliniyor olması,
• Gelir getirici bir faaliyetle kullanılması,
• Paydaşın kendi payına düşen hakkını dahi kullanamaması durumlarında, intifadan men koşulu aranmaz.

Ecrimisil davalarında bu durumların tespiti, davanın hukuki niteliğinin doğru bir şekilde belirlenmesi ve ispat yükümlülüğünün sağlanması açısından kritik öneme sahiptir. Bu nedenle, özellikle paydaşlar arasında açılan ecrimisil davalarında, tarafların taşınmaz üzerindeki fiili durumu ve kullanım şekli ayrıntılı bir şekilde değerlendirilmelidir.